Insights & tools voor een creatief brein
By Lenka de Hoogh
28/11/2022
Lenka de Hoogh

Als creatieveling is het je vast al eens opgevallen dat jij anders denkt dan anderen. Niet iedereen kan als jij met zoveel ideeën komen of je uitten met een kunstzinnig medium. De keerzijde is dat je redelijk chaotisch kan zijn. Heb je als creatieveling nou echt een ander brein dan anderen? Het antwoord is, ja. Soms wat chaotisch, een grote stroom aan ideeën en gedachten, maar ook een grote mate van zelfbewustzijn. Gevoelig voor beeld, kleur en geluid. Herken je je daarin? Dan heb je hoogstwaarschijnlijk een creatief brein.

Een brein met tegenstrijdige uiterste

Als we even puur kijken naar het brein en niet naar gedrag, dan is het dus opvallend te noemen dat daarin onderscheidt te maken is tussen een creatief brein en geen creatief brein. Er werd heel lang gedacht dat creativiteit vooral activiteit in de rechter hersenhelft teweeg bracht, maar niets is minder waar. Mihaly Csikszentmihaly heeft 30 jaar lang het creatief brein bestudeerd. Ik ben bekend met zijn onderzoeken door mijn studie waarin ik veel met creativiteit als middel werkte om mensen in beweging te zetten. Csikszentmihaly heeft bijvoorbeeld ook baanbrekend onderzoek verricht naar ‘flow’, waar ik vast en zeker een andere blog aan zal wijden. 

Wat Mihaly Csikszentmihaly in zijn onderzoek beschrijft is het volgende; hij noemt het creatief brein als een brein van tegenstrijdige uiterste. Verschillende delen van het brein die normaal niet met elkaar samenwerken, doen dat wel in een creatief brein. Het denken en handelen werkt in een creatief brein samen. Al houdt dit niet in dat je met een creatief brein ook automatisch een hogere intelligentie hebt (helaas). Maar een brein met uitersten verklaart misschien wel waarom wij zowel fasen van chaos als van flow ervaren. Het onderzoek van de National Academy of Sciences bevestigt deze stelling. Zij concludeerden dat creatieve mensen hogere neuronale structuren bevatten dan andere mensen. Wat dus betekent dat niet alleen de rechter hersenhelft een creatief brein doet herkennen, maar neurologisch gezien juist de verbindingen in het gehele brein, waarvan drie gebieden in de hersenen in het bijzonder.

Where the magic happens

Er zijn dus drie gebieden in de hersenen die normaal niet zo sterk met elkaar in verbinding staan, maar bij een creatief brein wel. Het gaat om het defaultnetwerk, de executieve functies en de saliency map. Noem het je onderbewuste, hersen-management en opvallend vinden wat anderen niet eens zien. Je kan je voorstellen dat als deze drie gebieden in het brein goed met elkaar in verbinding staan, dat positief is voor creativiteit. 

Ik las in een ander onderzoek een aantal kenmerken van een creatief brein. Ik moest erg lachen om deze: ‘hebben een bijzondere vorm van waanzin’. Ik vat hem op als speels, zonder kaders en niet schuw voor het nemen van risico’s. De kenmerken zijn duidelijk, maar wat kan je doen om je creatieve brein goed te laten werken? Eigenlijk zijn het de standaard tips voor een overall vitaal leven, denk aan genoeg beweging, ontspanning, genoeg slaap en mediteren. Een persoonlijke tip van mij voor het mediteren zijn binaural beats of brainwaves. Dit is muziek met een bepaalde frequentie wat effect heeft op je hersengolven. Je hebt bijvoorbeeld binaural beats speciaal gericht op creativiteit.

Deze tools helpen mij

Alle bovenstaande geldt ook voor mij. Het is, helemaal als ondernemer, even zoeken naar een manier van werken wat je ook consistent weet vol te houden. Ik noem mezelf altijd een gestructureerde creatieveling. Mijn hoofd is echt een chaos, maar zolang mijn omgeving dat niet is, is er balans. Ik schrijf alles op, anders vergeet ik het en wanneer ik moet focussen heb ik manieren gevonden om mezelf ‘in de zone’ te krijgen. Dit zijn tools waar ik mee werk:

  • Leer meer over je brein

Ik denk dat het heel belangrijk is dat je voor jezelf het besef hebt dat je brein anders werkt dan anderen. Voor mij hield dat namelijk is dat ik ook het besef kreeg dat ik dingen helemaal op mijn manier moest doen en vooral niet moest letten op dingen die ‘horen’. Ook als je beter begrijpt hoe je eigen brein werkt, kan je beter omgaan met het onbegrip van anderen. Jullie brein werkt, niet alleen figuurlijk, maar letterlijk anders. Een boek wat ik heel fijn vond en waar super veel tips in staan is het boek Hack je brein van Leo polt. Een boek vol tips vanuit de neurowetenschap en psychologie. Mega interessant.  

  • Call me oldschool, een papieren business planner

Ja echt, papier. Wij als creatievelingen moeten kunnen krabbelen en schrijven. Wanneer je dingen opschrijft onthoud je ze immers beter. Ik koop ieder jaar de Businessplanner van Structuurjunkie. De indeling is heel prettig en er is genoeg ruimte voor het opschrijven van ideeën of to do lijsten. Achterin staan ook administratieve lijsten, wat super fijn is als ondernemers zoals ik die daar niet goed in zijn. Op deze manier is alles makkelijk bij te houden. 

  • Dummie, sketchbook, journal

Een dummie is niets meer dan een journal met lege vellen papier. Ik heb er altijd een bij mij om hersenspinsels in op te schrijven, te krabbelen en te tekenen. Bijvoorbeeld voor het maken van content krijg ik altijd de inspiratie wanneer ik in de trein zit of ergens op het terras, dan vind ik het handig dat ik dat even snel ergens op kan schrijven. Ik heb deze dummy van Kangaroo. Je hebt een telefoon, hoor ik je denken, klopt. Maar ik heb dus precies nul overzicht wanneer ik het in een notitie zet, sterker nog, ik vergeet dat het daarin staat.

  • Koptelefoon met active noise cancelling

Deze mag zeker niet ontbreken. Het is zo fijn wanneer je in de flow zit dat je je ook echt even kan afsluiten. Of wanneer je bijvoorbeeld in een café zit te werken, dat je even de noise canceling aan kan zetten, zodat je niet steeds wordt afgeleid. Wanneer ik mij moet concentreren zet ik mijn koptelefoon op met binaural beats en dan kan ik een paar uur achter elkaar in focus werken. Een over-ear koptelefoon werkt daarvoor toch het beste. Ik heb de koptelefoon Clam Fuse van Fresh ’n rebel. Love de toffe kleuren!

Deze blog bevat affiliate links.

Liefs, Lenka

Vind je dit leuk? Deel deze blog!

Dit vind je misschien ook leuk: